Sunday, June 26, 2016

HẬU QUẢ SAU BREXIT (Judy Dempsey, Carnegie Europe)





Judy Dempsey, Carnegie Europe
Đặng Khương chuyển ngữ, CTV Phía Trước


Cuối cùng, người Anh đã bỏ phiếu chọn rời khỏi khối Liên minh châu Âu (European Union) mà Anh Quốc đã tham gia vào năm 1973. Sau một đêm dài và đếm phiếu căng thẳng, ‘Ra đi’ cuối cùng đã chiếm 51,9% trong cuộc trưng cầu dân ý mang tính lịch sử ngày 23 tháng Sáu. Thủ tướng David Cameron sau đó không lâu đã chính thức tuyên bố từ chức. Ông hy vọng sẽ tiếp tục ‘giữ vững con tàu’ trong thời gian 4 tháng sắp tới trước khi ra đi vào tháng Mười năm 2016.
Kết quả cuộc trưng cầu dân ý ở Anh Quốc về việc "Ra đi" hay "Ở lại" trong Liê minh châu Âu. Ảnh/Nguồn: Telegraph


Kết quả vừa qua đã gây nhiều thất vọng không chỉ cho nước Anh mà còn đối với cả khối châu Âu. Uy tín của châu Âu cũng như Anh Quốc trên trường quốc tế đã bị suy yếu nghiêm trọng.

Liên minh châu Âu được xây dựng trên đống tro tàn của Chiến tranh Thế giới thứ II. Đó là niềm tin lớn và hy vọng sẽ dẫn đầu châu lục này đến hòa bình, thịnh vượng và đoàn kết. Nhiều người tin rằng nó sẽ trở thành một điểm lớn thu hút các nước khác tìm kiếm dân chủ. Đó là mô hình chưa từng có trên thế giới. Qua sự kiện Brexit, Anh Quốc đã không những không chia sẻ những giá trị này mà còn thách thức chúng một cách nguy hiểm. Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết trong một tuyên bố vào ngày 24, "ngày hôm nay là một bước ngoặt đối với châu Âu."

Hậu quả trước mắt của cuộc bỏ phiếu ở Anh Quốc gặp bốn trở ngại sau đây.

Đầu tiên, các nhóm theo chủ nghĩa ngoài nghi về Liên minh châu Âu sẽ vui mừng bởi kết quả của Anh và sẽ khai thác nó một cách triệt để. Marine Le Pen, lãnh đạo cực hữu thuộc Mặt trận Quốc gia Pháp, người đang lên kế hoạch chạy đua vào ghế tổng thống Pháp, cho biết bà sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về tương lai nước Pháp trong Liên minh châu Âu nếu được bầu vào năm 2017.

Bà không phải là người riêng lẻ. Tại Áo, Đan Mạch, Hungary, Hà Lan, và Ba Lan, các nhóm hoài nghi về liên minh, chủ nghĩa dân túy và các bên chống người nhập cư cũng đang gia tăng với kế hoạch tương tự. Kết quả ở Anh Quốc sẽ khuyến khích các nước này kêu gọi tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về tương lai nước họ trong trong Liên minh châu Âu. Các nhóm theo chủ nghĩa hoài nghi về liên minh ngày càng nhiều trên khắp lãnh thổ này. Một mặt nó có khả năng làm tê liệt hệ thống, mặt khác thì gây chia rẻ trầm trọng tại châu Âu. Uy tín của châu Âu đang đứng trước vực thẳm.

Cho đến nay, các lãnh đạo châu Âu ở Đức, Pháp và các nước khác đã thất bại trong việc đối phó với sự đột biến này. Họ cũng bất lực trước sự trỗi dậy của các xu hướng tương tự đang ngày càng mang lại nhiều thách thức đối với sự tồn tại của Liên minh.

Hậu quả thứ hai, tương đối gần gũi hơn với nước Anh, là Scotland. Hầu hết người dân Scotland đã bỏ phiếu ‘Ở lại’ trong Liên minh, nhưng tình thế hiện nay thì gần như chắc chắn họ sẽ xem xét lại việc trưng cầu dân ý một lần nữa để tách ra khỏi nước Anh. Người dân Scotland đã bỏ phiếu ở lại trong Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland khi họ tổ chức cuộc trưng cầu diễn ra vào năm 2014. Điều đó bây giờ đã thay đổi với số phiếu quyết định Anh rút khỏi Liên minh châu Âu. Nếu một cuộc trưng cầu dân ý ở Scotland đã được tổ chức lại thì khả năng tách ra khỏi nước Anh rất cao. Đó sẽ là điểm khởi đầu dẫn đến sự tan rã của Vương quốc Anh. Brexit là nguồn gốc của sự tan rã này.

Thứ ba, an ninh, ổn định và nền kinh tế Ireland đã bị giáng một đòn nặng nề sau cuộc trưng cầu Brexit của Anh. Chỉ có trời mới biết được điều gì sẽ xảy ra với các phong trào tự do đi lại của người dân tại đây cũng như hàng hóa và vốn đầu tư giữa các nước Cộng hòa Ireland, Bắc Ireland và phần còn lại của nước Anh. Việc này chưa đề cập đến ý nghĩ tái lập vùng biên giới giữa Bắc Ireland và Ireland.

Sinn Fein, lãnh đạo Đảng Dân tộc Ireland và cánh chính trị thuộc Quân đội Cộng hòa Ireland, cho biết sẽ kêu gọi trưng cầu dân ý để đoàn kết các đảo Ireland lại với nhau. Chắc chắn những người dân ở Bắc Ireland, những người muốn tiếp tục là một phần của Vương quốc Anh, sẽ phản ứng rất mạnh mẽ.

Thứ tư là vai trò của Đức và Pháp [trong Liên minh châu Âu]. Merkel đã hiếm khi nói về hướng tương lai của Liên minh châu Âu và Tổng thống Pháp François Hollande cũng chưa từng nói nhiều về điều đó.

Bây giờ là lúc để phá vỡ sự im lặng đó. Điều đầu tiên Berlin và Paris nên làm là lên tiếng công khai họ sẽ bảo vệ đồng euro như thế nào. Trong thực tế, tất cả các nước khu vực đồng euro phải đoàn kết. Trong cuộc khủng hoảng đồng euro, bà Merkel cho biết đồng euro sẽ được bảo vệ bằng mọi giá. Và nó sẽ cần được bảo vệ tối đa trong những ngày tới đây. Và nó sẽ đòi hỏi các nước trong khu vực đồng euro thực hiện những bước nhảy vọt về phía liên minh tài chính. Berlin và Paris đã không còn lựa chọn nào khác.

Tất nhiên, với thực trạng Đức và Hà Lan phải đối mặt với các cuộc bầu cử quốc hội và bầu cử tổng thống ở Pháp vào năm 2017, việc đưa ra những quyết định sẽ rất khó khăn. Nhưng đó sẽ là một sai lầm lớn. Dư luận trên toàn Liên minh châu Âu cần phải biết các lãnh đạo làm thế nào để đối phó với Brexit, với khoảng cách lớn giữa các nước thành viên và các tổ chức tại Brussels, và làm thế nào để xoa dịu những thách thức to lớn mà cả khối đang đối mặt ở phía trước.

Guy Verhofstadt, cựu Thủ tướng Bỉ và hiện là lãnh đạo của nhóm Tự do tại Quốc hội châu Âu, đề xuất kêu gọi một hội nghị để viết một bản hiến pháp cho Liên minh châu Âu. Điều đó đã được nêu ra hồi đầu những năm 2000 nhưng đã bị Anh bác bỏ. Liệu đây có phải là cơ hội thứ hai và lần này không có Anh Quốc tham gia?

Nhiều người nói rằng đây không phải là thời điểm thích hợp để tiến hành hội nghi và rằng cơ hội hiện nay chỉ thiên về các nhóm theo chủ nghĩa hoài nghi về Liên minh. Những người khác phản đối rằng bằng nhiều cách Liên minh châu Âu phải làm điều gì đó để khẳng định hướng đi của cả khối. Và một số sẽ nói rõ ràng rằng: Châu Âu cần tăng trưởng và việc làm, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Dù quan điểm thế nào thì quyết định khó khăn này phải được thực hiện. Brexit là sự sống còn của châu Âu. Bây giờ là thời điểm để các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu cứu vãn tình hình.

© 2007-2016 Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHIÁ TRƯỚC – www.phiatruoc.info





No comments: